สรุปและอภิปรายผล
ภูมิปัญญาท้องถิ่นที่สอดคล้องกับการดำรงชีวิตและวิถีชีวิต
การอยู่อาศัยและวิถีชีวิตของชาวน่านได้รับอิทธิพลจากสภาพแวดล้อมทางธรรมชาติของภูมิศาสตร์ (Geographical Influence) ด้วยส่วนที่ตั้งบ้านเรือนที่อยู่อาศัยบริเวณที่ราบลุ่มแม่น้ำและลำน้ำสาขา ระหว่างเทือกเขาสองด้าน ทั้งทางทิศตะวันออกและตะวันตก และได้รับอิทธิพลจากสภาพแวดล้อม ด้านภูมิอากาศประจำถิ่น (Climatic Influence) ที่มีอากาศหนาวเย็นในฤดูหนาว ซึ่งส่งผลต่อรูปแบบเรือนพักอาศัยที่ต้องคำนึงถึงระดับน้ำในฤดูน้ำหลาก และอากาศหนาวเย็นในฤดูหนาว การจัดพื้นที่ใช้สอยภายในเรือนและสภาพแวดล้อมโดยรอบเรือนพักอาศัย ต้องตอบสนองความต้องการดำรงชีวิตของผู้คนในเรือน ซึ่งเดิม มีวิถีชีวิตแบบพึ่งตนเอง มีการออกแบบการวางทิศทางของหลังคา แบบขวางตะวัน เพื่อให้แสงแดดเพิ่มความอบอุ่นให้แก่เรือนพักที่วางในทิศทางแนวเหนือ-ใต้ หันหน้าเรือนไปทางทิศใต้หรือทิศเหนือ เรือนพักอาศัยในแขตชนบทมีการจัดสภาพแวดล้อมรอบ ๆ เรือนพักโดยการพึ่งพาสภาพแวดล้อมด้วยการปลูกพืชพันธุ์ไม้ต่างๆ เพื่อประโยชน์ใช้สอยต่าง ๆ ทั้งให้ร่มเงา ให้ผลผลิตในด้านอาหารและใช้เป็นวัตถุดิบในการทำหัตถกรรมประเภทต่างๆ มีการแบ่งพื้นที่รอบเรือนเป็นลานโล่ง มีบ่อน้ำไว้ใช้อุปโภคบริโภคในเรือนที่ห่างลำน้ำ มีระบบเหมืองฝาย เพื่อทดน้ำไว้ใช้ในการเกษตรจากแหล่งน้ำธรรมชาติมาหล่อเลี้ยงไร่นา แบบชุมชนเกษตรกรรม ปลูกข้าวแบบนาเหมือง แสดงภูมิปัญญาท้องถิ่นที่เข้าใจธรรมชาติ โดยลักษณะเฉพาะของภูมิประเทศ
